خرید عرضه اولیه (ویدئو)

عرضه اولیه چیست؟

اگر اندک آشنایی با خرید و فروش سهام در بورس داشته باشید، حتما با کلمه «عرضه اولیه» هم آشنا هستید.

عرضه اولیه به سهام شرکت هایی اطلاق می‌شود که برای اولین بار در سیستم معاملات سازمان بورس اوراق بهادار در معرض معامله قرار می‌گیرند. روال کار به این صورت است که یک شرکت سهامی عام بعد از ارائه درخواست جهت عرضه سهام خود در بازار بورس ایران و تکمیل مدارک مورد نیاز از جمله ارائه مدارک ثبت شرکت، ارائه صورت های مالی در سایت کدال، اعلام نظر حسابرس و … و موافقت سازمان بورس، به مرحله قیمت گذاری سهام رسیده و بعد از ارزش گذاری شرکت، تعداد مشخصی از سهام شرکت توسط کارگزاری طرف قرارداد شرکت و با اعلام قبلی نسبت به قیمت سهم در روز عرضه اولیه، تعداد سهام قابل عرضه و نیز سهمیه هرکد معاملاتی در تاریخ مشخص عرضه خواهد شد.

روش واگذاری عرضه اولیه توسط سازمان بورس؟

عرضه‌های اولیه در بورس و فرابورس ایران به روش بوک‌ بیلدینگ انجام می‌شود. در این روش پس از قیمت‌گذاری سهم برای رعایت عدالت، حداکثر تعداد سهامی که یک کد‌ بورسی می‌تواند در روز عرضه خریداری نماید توسط سازمان بورس مشخص می‌شود.

از آنجایی که عرضه‌های اولیه از لحاظ سود دهی و بازه‌ی زمانی رسیدن به سودهای شیرین همواره جزو سهام مورد توجه بازار هستند، لذا تقاضا برای خرید عرضه‌های اولیه بالا بوده به طوری که معمولا حجم کمتری از حداکثر تعداد تعیین شده برای هر کد ‌بورسی در روز اول قابل خرید می‌باشد.

اما این محدودیت حجم خرید عرضه‌های اولیه فقط برای روز عرضه بوده و در روز‌های بعد محدودیت خاصی در حجم خرید وجود ندارد مگر محدودیت حجمی که مطابق مقررات برای کل بازار در نظر گرفته شده است.

آیا میشه در عرضه اولیه سهام بیشتری بخرم؟

با توجه به این موضوع سهامدارانی که متقاضی تعداد بیشتری از سهام عرضه اولیه هستند، می‌توانند در روزهای دوم، سوم و… با اُردر گذاری در اکانت آنلاین خود در صف خرید سهام مورد نظر قرار بگیرند.

از آنجایی که حجم تقاضای خرید در روزهای اول عرضه‌های اولیه معمولا بسیار زیاد بوده و در عوض حجم عرضه سهام بسیار کم است، بنابراین سرعت عمل در ثبت سفارش خرید یا به اصطلاح “سفارش سرخطی” در شروع تایم سفارش‌گیری بسیار حایز اهمیت است.

از جمله عوامل مؤثر در ثبت سفارش سرخطی می‌توان به سرعت سیستمی که توسط آن اقدام به ثبت سفارش می‌نمایید، سرعت مرورگر یا نرم افزار ارسال سفارش، سرعت اینترنت، سرعت سایت کارگزاری که برای ارسال سفارش توسط آن اقدام می‌نمایید و در نهایت سرعت عمل خود شما در شروع تایم سفارش گیری بستگی دارد.

چنانچه بتوانید در ابتدای صف خرید قرار بگیرید شانس این را خواهید داشت تا تعداد سهام خود را افزایش داده و از اهرم تعداد سهام در بازدهی سهام عرضه اولیه استفاده نمایید.

البته این مسأله با حجم عرضه سهام مورد نظر و حجم تقاضای خریدی که در همان روز زودتر از سفارش شما در هسته معاملات به ثبت رسیده است، رابطه مستقیمی دارد.

چگونه عرضه اولیه را در روز دوم خریداری کنم؟

به عنوان مثال شما در روز دوم عرضه اولیه جهت خرید تعداد 50 هزار سهم اقدام به ثبت سفارش می‌نمایید. با توجه به این فرض که سه نفر و هر نفر معادل 50 هزار سهم توانسته باشند سفارش خود را زودتر از شما در صف خرید قرار دهند، با این حساب باید تعداد 150 هزار سهم توسط فروشندگان عرضه شود تا نوبت به سفارش شما برسد.وقتی نوبت به سفارش شما رسید، به هر میزان که توسط فروشندگان بعدی عرضه صورت بگیرد به سفارش خرید شما اعمال خواهد شد. لزومی ندارد که یک فروشنده‌ی 50 هزار تایی پیدا شود تا سفارش شما توسط سیستم معاملات انجام شود؛ بلکه به هر تعداد که توسط فروشندگان عرضه صورت پذیرد به همان میزان از سفارش شما انجام خواهد شد و مابقی سفارش شما منتظر فروشنده بعدی خواهد ماند.

ادامه دادن خرید عرضه اولیه در روزهای بعد از عرضه

در نهایت تعداد سهامی که در روز دوم موفق به خرید شده باشید به پرتفوی شما اضافه شده و می‌توانید همین کار را در روزهای آتی نیز ادامه داده و به تعداد سهام خود بیافزایید.در صورتی که در روزهای بعد از عرضه اولیه اقدام به اضافه نمودن سهم به سبد سهام خود می‌نمایید، باید به چند نکته کلیدی از جمله ارزش سهام، پتانسیل رشد قیمت برای سهام و … توجه داشته باشید. یکی دیگر از نکاتی که باید مد نظر داشته باشید این است که میانگین قیمت خرید شما افزایش خواهد یافت.

به عنوان مثال اگر سهام یک شرکت در بازار بورس در روز عرضه اولیه به قیمت 1000 تومان عرضه شده و به هر کد بورسی تعداد 200 سهم رسیده باشد، با فرض اینکه در روز دوم عرضه اولیه بتوانید تعداد پنج هزار سهم از همان شرکت خریداری نمایید و با توجه به این موضوع که قیمت سهم در روز دوم عرضه با 5 درصد افزایش معادل 1050 تومان خواهد بود، قیمت تمام شده شما به شرح ذیل محاسبه خواهد شد:

قیمت تمام شده خرید روز اول = قیمت سهام در روز عرضه × تعداد سهام تخصیص یافته به هر کد معاملاتی

200.000 = 1000 × 200

قیمت تمام شده خرید روز دوم = قیمت سهام در روز دوم × تعداد سهام خریداری شده در روز دوم

5.250.000 = 1050 × 5.000

حالا ما تعداد 200,5 سهم در اختیار داریم که بابت آن مبلغ 5.450.000 تومان هزینه کرده‌‌ایم، پس:

1.048 = 5.200 ÷ 5.450.000

در نتیجه قیمت تمام شده یا به اصطلاح میانگین قیمت خرید شما مساوی با 1.048 تومان خواهد بود.

پی نوشت: جهت سهولت در محاسبات فوق، کارمزد کارگزاری لحاظ نشده است.

شما می توانید برای دیدن آموزشهای رایگان در مورد بورس به سایت آکادمی طهرانی مراجعه فرمایید.

هر سوال یا ابهامی در مورد عرضه اولیه داشتید در زیر این مقاله بپرسید ما صمیمانه پاسخگوی شما هستیم.