قرارداد های اختیار معامله
بازار سهام از جمله بازارهای مالی پرطرفدار برای سرمایه گذاری است. البته در حال حاضر به خاطر این که ظرفیت های موجود در بورس بالا رفته و بسترهای جدیدی هم در حال به وجود آمدن و گسترش یافتن هستند، بازار نوظهوری با عنوان مشتقه به آن اضافه شده است. از جمله زیرمجموعه های بازار مشتقه، قراردادهای اختیار معامله هستند که در این مقاله توضیحات لازم در مورد آن ها و تفاوت آن با بازار آتی داده می شود.
فهرست محتوای مقاله
۱– بازار مشتقه چیست؟
۲– قراردادهای اختیار معامله
۳– تفاوت بازارهای اختیار معامله و آتی
تعهد طرفین
مبلغ ضمانت
جریمه ی نکول
نوع سفارش دهی
کارمزد،حجم سفارش و حد نوسان قیمت
۴– جمع بندی قراردادهای اختیار معامله
بازار مشتقه چیست؟
بازار مشتقه ی نوظهور در بورس به سبب تنوع و جذابیت خرید و فروش ها و نیز رونق بخشیدن به این حوزه تشکیل شده است.
از جمله قراردادهای مورد استفاده در آن، اختیار معامله است که با استفاده از آن تریدر می تواند از اهرم در خرید و فروش هایش استفاده کند.
این اهرم هم چنان که می تواند سودهای جذابی را برای تریدر به همراه بیاورد امکان هم دارد ضرر های سنگینی را به او وارد نماید. در واقع می توان گفت که ریسک سرمایه گذاری در این جا بالا است.
قراردادهای اختیار معامله ویژگی های زیادی دارند که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- امکان نوسان گیری از بازار
- بازدهی بالاتر
- پایین‌آوردن کارمزد
- معافیت‌های مالیاتی
- تنوع سازی پرتفوی
- اهمیت دادن به زمان
قراردادهای اختیار معامله
آن به دو صورت حق فروش یا Put Optionو حق خرید یا Call Option است.
Put Option و Call Option ابزارهایی هستند که در بازارهای مالی از آن ها استفاده می شود.
Put Option یک نوع ابزاری است که تریدر با استفاده از آن حق دارد مقدار مشخصی از دارایی درج شده در پیمان نامه را با قیمت توافق شده در یک بازه ی زمانی معین به فروش برساند.
در واقع خریدار Put Option پیش بینی کرده که قیمت دارایی مورد نظرش پایین می آید.
پس کسی که این قرارداد را دارد وقتی به سودآوری می رسد که در حقیقت قیمت دارایی مورد نظرش پایین بیاید.
Call Option بین خریدار و فروشنده بسته می شود. به عبارت دیگر در این جا خریدار از فروشنده حق خرید یا فروختن دارایی مورد نظر را با قیمتی مشخص می خرد.
البته خریدار به فروشنده پولی را برای حق شرط می پردازد؛ یعنی این مبلغ همان قیمت Call Option است.
این قرارداد مدت زمان مشخصی دارد و نرخ معامله ی آن طبق رقابت در بازارهای مالی مشخص می شود.
خریدار پیش بینی بالا رفتن قیمت را می کند که قرارداد Call Option را می خرد؛ یعنی سودآوری او در این جا زمانی اتفاق می افتد که روند قیمت، صعودی شود.
تریدری که در بازارهای مالی جهانی فعالیت می کند باید دقت داشته باشد Call Option اروپایی تنها در زمان سررسید امکان انجام دادنش وجود دارد.
ولی Call Option آمریکایی امکان دارد در روزهای پیش از سررسید هم معامله گردد.
تفاوت بازارهای اختیار معامله و آتی
آن ها با هم تفاوت های زیادی دارند که در ادامه به تعدادی از مهم ترین شان اشاره می شود:
تعهد طرفین
در حوزه ی آتی سکه طرفین قرارداد موظفند که تعهدهای خود را انجام بدهند. در حقیقت خریدار متعهد می شود وجه نقد بپردازد و فروشنده عهد می بندد که در زمان سررسید، سکه را تحویل دهد.
ولی در اختیار معامله فقط فروشنده تعهد می دهد؛ یعنی خریدار (چه در موقعیت Call و چه در موقعیت Put باشد، فرقی ندارد) هیچ تعهدی نمی دهد بلکه حق کامل را دارا می باشد.
از همین روی است که فروشنده Call Option تعهد می دهد که سکه را در زمان سررسید تحویل دهد. فروشنده Put Option هم تعهد می دهد که پول نقد را در زمان مشخص تحویل پرداخت کند.
ولی خریداران عهدنامه ی اختیار معامله، حق کامل دارند که این قرارداد را اعمال کنند یا اعمال ننمایند.
مبلغ ضمانت
در حوزه ی آتی طرفین موظفند که مبلغی را به عنوان ضمانت بپردازند ولی در قرارداد اختیار معامله فقط فروشنده‌ها تعهد می دهند و خریداران حق کامل دارند.
مبلغ ضمانت در آتی برای همه ی قراردادها به یک میزان است ولی در عهدنامه های اختیار معامله این مبلغ ضمانت یکسان نیست.
علاوه بر آن در بخش آتی به وقت بستن قرارداد هیچ مبلغی بین طرفین مبادله نمی شود فقط در این جا مبلغ تضمینی در حساب طرفین بلوکه می گردد.
ولی در بازار اختیار معامله پرداخت نرخ اختیار از طریق خریدار به فروشنده صورت می گیرد.
یعنی روش کار به این صورت است که به وقت قرارداد، وجه اختیار از حساب خریدار کم می شود و به حساب فروشنده واریز می گردد.
جریمه ی نُکول
نکول یعنی عدم قبول و رد چیزی که اگر طرفین معامله با هر دلیلی به تمام یا قسمتی از تعهداتشان عمل نکنند، می گویند نکول صورت گرفته است.
در حوزه ی آتی سکه، جریمه ی نکول برای طرفین یعنی هم خریدار و هم فروشنده قابل اجرا است.
ولی جریمه ی نکول در بازار اختیار معامله تنها برای فروشنده است. در آتی سکه، جریمه ی نکول به مراتب بالاتر از بازار اختیار معامله است.
نوع سفارش دهی
سفارش دهی در بخش آتی هم به شکل آنلاین و هم تلفنی صورت می گیرد.
ولی در قراردادهای اختیار معامله فقط به شکل تلفنی سفارشات، ثبت و معامله می شوند که دلیلش هم موارد زیر است:
دامنه ی نوسانی قیمت وجود ندارد، ریسک معاملات بالا است، این قراردادها جدید هستند و بیش تر تریدرها با آن ها آشنا نیستند.
کارمزد،حجم سفارش و حد نوسان قیمت
حوزه ی آتی از نظر کارمزد حجم سفارش و میزان کارمزدش نسبت به قراردادهای اختیار معامله زیادتر است.
ولی حجم سفارش در آتی کم تر و نوسان قیمت در آن بین ۵ درصد مثبت یا منفی است که میزان این نوسان با توجه به قیمت تسویه ی خرید و فروش روز قبل مشخص می شود.
ولی در بازار اختیار حجم سفارش بالاتر و محدوده ی نوسان قیمتی اصلاً وجود ندارد.
به این معنا که همه ی خرید و فروش ها بدون هیچ دامنه ی قیمتی انجام می شوند و تریدر هر قیمتی را می تواند برای سفارش در سیستم ارائه دهد.
جمع بندی قراردادهای اختیار معامله
دانستید که بازار مشتقه جدیدا به خاطر گسترش زیاد حوزه ها در بورس و ارتقا بخشیدن به این حوزه به وجود آمده است.
در بازار مشتقه، قراردادهای مختلفی وجود دارند. یکی از این عهدنامه ها، قرارداد اختیار معامله است. آن به دو صورت حق فروش یا Put Optionو حق خرید یا Call Optionاست.
Put Option ابزاری است که تریدر با استفاده از آن حق دارد مقدار مشخصی از دارایی درج شده در عهد نامه را با قیمت توافقی در یک بازه ی زمانی معین به فروش برساند.
Call Option بین خریدار و فروشنده منعقد می شود. در این جا خریدار از فروشنده حق خرید یا فروختن دارایی مورد نظر را با قیمتی مشخص می خرد.
تفاوت بازارهای اختیار معامله و آتی هم بسیار است که می توان به نمونه های زیر اشاره کرد:
تعهد طرفین، مبلغ ضمانت، جریمه ی نکول، نوع سفارش دهی، کارمزد، حجم سفارش و حد نوسان قیمت و … .
اما برای کسب اطلاعات بیش تر می توانید به سایت آکادمی طهرانی مراجعه نمایید و معلومات خود در زمینه ی بازارهای مالی را بالا ببرید.
دیدگاهتان را بنویسید